Rasvetljavanje srednjovekovnog mraka

Fiziolog

 

Priče u ovoj knjizi su saopštavale ne samo prirodnjačka znanja čoveka u srednjem veku, nego i osnovni stav njihovog odnosa prema prirodi. Smatrali su da materijalni svet ne postoji isključivo radi sebe samog, već i da u svojim obličjima otkriva tajanstvenu suštinu postojanja. Fizički kosmos je simbol duhovnog kosmosa, a odnosi biološkog sveta sadrže poruku o spiritualnim odnosima koji leže u suštini bića. Čovek je tražio objašnjenja za nesaznatljivo, te mu je svaki čulni opažaj predstavljao znak koji treba da istraži i tumači. Fiziolog je zato, kao i drugi životinjski epovi u srednjem veku, jedna vrsta metafizičke alegorije. Fiziolog govori o raznim životinjama (delimično i o mitskim, kao što su ptica feniks i jednorog), o biljkama i kamenju, i oni se svi tumače i objašnjavaju kroz alegorijske predstave Hrista, crkve, čoveka i đavola. Ovo glavno delo hrišćanske simbolike, napisano prostim narodnim jezikom, snažno je uticalo na narodno verovanje u srednjem veku, a mnoga simbolična tumačenja su se održala i dan danas, i postala deo naše svakodnevne kulture. Otuda nam je poznata priča, recimo o feniksu, koji nakon što izgori do smrti, ponovo se rađa i ustaje iz pepela. Što se naravno, poistovećivalo sa Hristom i pojmom vaskrsenja.